Μνημείο Πανεπιστημίου Αθηνών
Οδός Ακαδημίας & Σίνα, Αθήνα 1987
Aρχιτέκτων
Γιώργος Πανέτσος (1960-)
Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα σύγχρονα μνημεία
στο κέντρο της Aθήνας, αφιερωμένο στους φοιτητές που έπεσαν στον αγώνα
της αντίστασης κατά των ναζιστικών δυνάμεων κατοχής της χώρας (1941-44).
Ο χώρος του μνημείου, ο οποίος βρίσκεται στο μέσον ετερόκλητων κτιριακών
όγκων διαφόρων περιόδων και ποικίλης αρχιτεκτονικής αξίας, προέκυψε
από την κατεδάφιση της πρώιμης νεοκλασσικής οικίας Σκούφου, το 1984.
Η κεντρική αρχιτεκτονική ιδέα του μνημείου συνίσταται στην επιλογή τεσσάρων
καθημερινών στοιχείων που συντίθενται έτσι ώστε να αποκτήσουν εμβληματικό
χαρακτήρα. Αυτά είναι : (α) ο χαμηλός μαρμάρινος μανδρότοιχος χωρίς
κιγκλίδωμα, με αναφορά στους περιβόλους των νεοκλασσικών κτιρίων της
Αθήνας, ο οποίος λειτουργεί ως ελεύθερος χώρος περισυλλογής μάλλον,
παρά ως χώρος επετειακών τελετών, (β) το μαρμάρινο βάθρο, που παραπέμπει
στους αρχαίους βωμούς ( σύμβολα της θυσίας), επάνω στο οποίο τοποθετείται
αφηρημένο γλυπτό συμβολικών προθέσεων του Γιώργου Nικολαΐδη από ανοξείδωτο
χάλυβα, (γ) ο πάγκος, ένα φθαρμένο συμπαγές κομμάτι μαρμάρου, που ίσως
χρησιμοποίησαν οι ίδιοι οι τιμώμενοι, και (δ) η ελιά, το δένδρο που
συμβολίζει τα έργα της ειρήνης.
Ο μεσότοιχος της αίθουσας Οικονομίδου διαμορφώθηκε σε συμφωνία με τη
νεοκλασική ρυθμολογία, χωρίς πραγματικά ή ψευδή ανοίγματα, ώστε να λειτουργεί
ως φόντο του μνημείου. Στο σημείο που τελειώνει η νέα όψη , εξέχει κατά
το πλάτος της παραστάδας, ώστε να αποκαλύπτεται η αρχιτεκτονική επέμβαση.
ΣYΓKOINΩNIA